Czy opłaca się ogrzewać pompą ciepła? Policzmy to.

W domach prywatnych istnieją różne możliwości zapewnienia komfortu termicznego domownikom. Na miano najbardziej ekonomicznego system ogrzewania zasługują pompy ciepła. Jednak czynnikiem odstraszającym od takiej inwestycji są wstępne koszty, jakie inwestor będzie musiał ponieść. Czy zatem rzeczywiście opłaca się ogrzewać dom pompą ciepła?

Z tego względu można wyróżnić pompę powietrzną, wodną i gruntową. Każda z nich wykorzystuje energię odnawialną. Jej kluczowym elementem jest sprężarka, dzięki której czynnik grzewczy może krążyć we wnętrzu urządzenia i przekazywać ciepło do instalacji.

Wysoką wydajnością energetyczną cechują się pompy gruntowe i wodne (poniżej prezentujemy schemat tych rozwiązań). W pierwszym przypadku źródłem ciepła jest grunt, a w drugim – woda. Pompy gruntowe znajdują zastosowanie na dosyć dużych działkach, z uwagi na konieczność wykonania pionowych wierceń na głębokość nawet 100 metrów i zastosowania w nich wymienników – poziomego lub pionowego. Wybór wymiennika pionowego powoduje, że łączne koszty inwestycji wzrastają, ponieważ jest droższy od poziomego.

Najmniejsze wydatki na początku inwestor poniesie przy montażu powietrznej pompy, która odbiera ciepło z powietrza pobranego z zewnątrz. Może być to pompa powietrze‑powietrze lub powietrze‑woda, ale w obu przypadkach może pojawić się konieczność zastosowania dodatkowego źródła ogrzewania. Nie będzie ono potrzebne w przypadku solidnie wykonanej izolacji termicznej przegród zewnętrznych, wykorzystania rekuperacji, czyli instalacji z odzyskiem ciepła oraz z użyciem w domu systemu ogrzewania podłogowego. Poniżej znajdziesz prognozę na najbliższe lata jaką podaje portal Port PC.

Przy modernizacji kotłowni i zmianie systemu ogrzewania lub przy wyborze takiego systemu w trakcie budowy domu, można zastanowić się nad zainstalowaniem pompy ciepła. Najmniejsze koszty ponosi się w momencie, gdy instalowane są pompy powietrzne – pompy powietrze-woda nie wymagają wykonywania prac ziemnych, a są w stanie odbierać ciepło z powietrza, którego temperatura jest nawet ujemna (do -20 stopni).

Przejdźmy do konkretów, czyli zestawienia wydatków na montaż pomp ciepła i kosztów ogrzewania. Szacuje się, że w przypadku domu o powierzchni około 200 mkw wydatki na ogrzewanie i zapewnienie ciepłej wody użytkowej wyniosą około 2000 zł na rok. W porównaniu z opłatami za ogrzewanie domu gazem (około 4000 zł na rok) lub prądem (około 6000–7000 zł na rok) są one o wiele niższe.

Pompa ciepła gruntowa o mocy 7–10 kW, która wystarczy do ogrzewania domu o powierzchni około 200 mkw kosztuje około 15 000 zł, a wykonanie prac ziemnych wymaganych w jej przypadku to kolejne koszty rzędu od 3000 zł do 15 000 zł. Do tego trzeba doliczyć opłatę za zbiornik na c.w.u. (ciepłą wodę użytkową) – w granicach od 2000 do 6000 zł oraz wydatki na pozostałe elementy i wykonanie montażu – od 5000 do 8000 zł. Łącznie inwestycja w system ogrzewania z taką pompą ciepła wyceniana jest na 25 000 do 44 000 zł.

Odnawialne źródła energii (OZE) pozwalają na wykorzystanie różnych mediów w systemie ogrzewania domów i podgrzewania ciepłej wody użytkowej. Nośnikiem ciepła w systemach z pompą ciepła może być woda, powietrze lub gleba. Panuje powszechne przekonanie, że koszty inwestycji w takie rozwiązanie są bardzo wysokie. Czy rzeczywiście? Sprawdźmy, ile naprawdę kosztuje pompa ciepła i elementy niezbędne do jej montażu?

Trudno jest jednoznacznie określić, jaki jest prawdziwy koszt nabycia i montażu tego rozwiązania. Wiele zależy od tego, jakie urządzenie będzie zainstalowane w danym budynku i czy będzie ono wymagało wykonania odwiertów, jak w przypadku gruntowej pompy ciepła.

Zasada działania gruntowej pompy ciepła jest taka, że korzysta ona z energii zgromadzonej pod powierzchnią ziemi. Do prawidłowego działania wymagać może ona wykonania odwiertów nawet na głębokość 100 m. Stosuje się ją głównie w przypadku małych działek. Na dużych działkach są z kolei wykorzystywane poziome pompy ciepła w takiej sytuacji.

Dobrze jest skonfrontować ze sobą koszty związane z instalacją gruntowej pompy ciepła z tymi, które wiążą się z użyciem w systemie grzewczym w domu pompy powietrznej. Pracuje ona nawet wtedy, jeśli na zewnątrz jest minusowa temperatura (maksymalnie do -20 stopni Celsjusza przy sprawnie działających rozwiązaniach). Nie zawsze takie urządzenie będzie wydajne, dlatego trzeba zaplanować alternatywne, awaryjne źródło ogrzewania, zapewniające też ciepłą wodę użytkową. W czasie największych mrozów można dogrzewać się elektryczną grzałką zainstalowaną w systemie z pompą ciepła, która np. załączy się przy -15 stopniach na zewnątrz. Zapewni ona wydajną pracę pompy bez konieczności posiłkowania się dodatkowym źródłem ogrzewania. W nowym budownictwie, gdzie ściany są dobrze zaizolowane, wykorzystywana jest rekuperacja i ogrzewanie podłogowe, pompa powietrzna powinna poradzić sobie bez problemu z zapewnieniem komfortu termicznego. Alternatywę stanowią hybrydowe pompy ciepła, łączące w sobie pompę i kocioł gazowy.