Pompa ciepła wysokotemperaturowa - co to jest?

Jeśli modernizujesz stary budynek, wyrzucając stary piec na paliwo stałe, to zapewne rozważasz pompę ciepła. Być może zakładasz, że do grzejników potrzebna Ci bardzo wysoka temperatura, zatem - potrzebujesz wysokotemperaturowej pompy ciepła!

Czy jednak tak jest rzeczywiście? Do jakiej temperatury musisz rozgrzać grzejniki, by w domu było ciepło? Sprawdźmy, jak się sprawy mają!

Każda powietrzna pompa ciepła pobiera ciepło z otaczającego budynek powietrza i wtłacza to ciepło do wody krążącej w obiegu centralnego ogrzewania (c.o.) i podgrzewając ciepłą wodę użytkową (c.w.u.). Wysokotemperaturowe pompy ciepła działają na takiej samej zasadzie, przy czym, jak nazwa wskazuje, osiągają wyższą temperaturę na grzejnikach. 

Istnieje pewna różnica w tym, czym jest wysokotemperaturowa pompa ciepła według międzynarodowych norm, a czym jest według powszechnego zrozumienia.

Według międzynarodowej normy ISO 21978:2021 punkty 3.30 do 3.32:

• 3.30 - wysokotemperaturowe zastosowanie pompy ciepła to takie, gdzie temperatura projektowa wody na grzejnikach wynosi 55°C.
• 3.31 - średniotemperaturowe zastosowanie pompy ciepła to takie, gdzie temperatura projektowa wody na grzejnikach wynosi 45°C.
• 3.32 - niskotemperaturowe zastosowanie pompy ciepła to takie, gdzie temperatura projektowa wody na grzejnikach wynosi 35°C.

Temperatura projektowa to nie ogólna temperatura grzejników na co dzień, a temperatura grzejników w najzimniejsze 5 dni z rzędu w roku. Fachowcy ustalają temperaturę projektową biorąc pod uwagę dane meteorologiczne z ostatnich 10 lat.

Warto pamiętać, że pompy ciepła nie muszą utrzymywać temperatury projektowej cały czas. Dla zmaksymalizowania oszczędności warto ustawić niższą temperaturę grzania na wiosnę i jesień.

Tyle normy. Jednak w powszechnym zrozumieniu i w materiałach handlowych sprawa przedstawia się następująco:

• Niskotemperaturowa pompa ciepła ogrzewa do 35°C
• “Normalna” pompa ciepła ogrzewa do 55°C
• Wysokotemperaturowa pompa ciepła ogrzewa do temp nawet 65-75°C

Tradycyjne kotły zazwyczaj osiągają temperaturę 65-80°C na piecu, stąd powszechne przekonanie, że aby ogrzać stary budynek, potrzeba wysokotemperaturowej pompy ciepła.

Problem polega na tym, że im wyższa temperatura ogrzewania tym pompa ciepła mniej oszczędna. Żeby osiągnąć taką temperaturę, pompa ciepła musi się bardziej “wysilać” i zużywa więcej prądu (ma na przykład drugi wentylator i drugi obieg chłodniczy, który włącza się w zimniejsze dni). Z tym się nie dyskutuje, po prostu prawa fizyki.

Więc jak duży jest to problem i czy można go obejść?

Im niższa temperatura grzejników, tym większe oszczędności. W skali roku:

• Pompy niskotemperaturowe (35°C) mają klasę energetyczną A+++, czyli wygenerują 4-5 kWh ciepła z 1 kWh prądu w skali roku
• Pompy wysokotemperaturowe wg norm ISO (55°C) osiągają A++, co daje jakieś 3,0-3,4 kWh ciepła z 1 kWh prądu w skali roku
• Pompy prawdziwie wysokotemperaturowe dla temperatury projektowej 65°C dadzą Ci gorsze wyniki, powiedzmy 2,2-2,5 kWh ciepła z 1 kWh prądu w skali roku

Jak widzisz różnice są znaczne, przy czym wysokotemperaturowe pompy ciepła i tak są bardziej oszczędne niż grzałki elektryczne (które dają 1 kWh ciepła z 1 kWh prądu). Nie da się jednak ukryć, że im wyższa temperatura grzejników, tym wyższe rachunki za prąd.

Jeśli chodzi o obniżanie rachunków za prąd, to najlepsza jest fotowoltaika, lecz może istnieje inne rozwiązanie?

Jeśli myślisz, że Twoja pompa ciepła musi uzyskiwać taką temperaturę jak stary piec lub kocioł, to na 95% się MYLISZ. Dlaczego możesz tak myśleć? Być może musisz naprawdę mocno rozpalić w piecu, żeby w domu było ciepło. A może masz w domu stare żeliwne grzejniki i słyszałeś, że te potrzebują wysokiej temperatury. Ale to nie jest do końca tak.

Już tłumaczymy.

Po pierwsze pompa ciepła to nie piec. W kotle masz źródło ognia. Tam nie możesz uzyskać niskiej temperatury, po prostu nie ma szans. Stąd gdy w domu osiągniesz potrzebną temperaturę, przestajesz podkładać do pieca, albo kocioł się wyłącza.

Z pompą ciepła jest inaczej. Pompa ciepła może działać na jednej, niższej temperaturze właściwie na okrągło, dzień i noc. I wtedy pompa ciepła działa najbardziej oszczędnie. Z badań Instytutu Fraunhofera przeprowadzonych w Niemczech w PODAJ ROK wynika, że jeśli będziesz grzał niższą temperaturą, ale CAŁY CZAS, to dom się nagrzeje, nawet stary i ze starymi grzejnikami. Tam większość starych domów ciągnęła z 40-45°C na grzejnikach, nawet zimą. W Polsce jest zimniej i powiedzmy, że potrzebujesz maksymalnie 50-55°C w najchłodniejsze dni, a jesienią i na wiosnę 45°C. Tyle da Ci każda normalna pompa ciepła.

OK, ale skąd masz wiedzieć, jaka temperatura Ci wystarczy? Nic prostszego - poproś o profesjonalną pomoc. Wypełnij poniższą prośbę o oferty. Nie musisz wyliczać tego samemu!

Jeśli według wyliczeń fachowców Twoje grzejniki absolutnie nie ogrzeją domu przy temperaturze projektowej 55°C, rozważ poniższe kroki:

• Dociepl dom - to niemal zawsze dobry pomysł i możesz na to dostać dotację 
• Wymień grzejniki na niskotemperaturowe lub konwektorowe - bardziej efektywnie oddają ciepło. Możesz też wymienić grzejnik w największym pomieszczeniu i to jedno może zrobić dużą różnicę.
• Poproś instalatora, aby ustawił krzywą grzewczą tak, aby jesienią i wiosną pompa ogrzała do niższej temperatury, niż temperatura projektowa

Wykonując te działania powinieneś móc cieszyć się pompą ciepła, która działa naprawdę oszczędnie.

Koszt wysokotemperaturowej pompy ciepła z montażem wynosi więcej niż zwykłej pompy, ze względu na konieczność stosowania dodatkowych wentylatorów i sprężarek. W zależności od marki i mocy zapłacisz od 50 000 do 70 000 zł

Ale pamiętaj, często okazuje się, że wystarczy Ci zwykła pompa ciepła, która kosztuje już parę ładnych tysięcy mniej.

Tak czy inaczej, koszt możesz obniżyć z dotacjami:

• Ulga termomodernizacyjna umożliwia odliczenie do 18% wartości instalacji od podatku w sześciu kolejnych rozliczeniach PIT.
• Dotacja Czyste Powietrze - daje naprawdę sute dofinansowanie do pomp ciepła, a przy okazji do ocieplenia przegród budowlanych, drzwi i okien. Mówimy tu o dziesiątkach tysięcy złotych! A od reszty kosztów możesz dalej zastosować ulgę podatkową.

Najprawdopodobniej do komfortu cieplnego wystarczy Ci pompa ciepła, która ogrzeje Twoje grzejniki do 55°C w najchłodniejsze dni. Jeśli jednak potrzebujesz osiągać wyższe temperatury, istnieją pompy ciepła, które mogą dostarczyć Ci zimą nawet 65°C. Przy czym wyższa temperatura = wyższe koszty. 

Dla zmaksymalizowania oszczędności rozważ docieplenie budynku i pamiętaj, że możesz na to wziąć dotację z programu Czyste Powietrze.

To wszystko pokazuje, jak ważne jest, by skonsultować montaż pompy ciepła z uczciwymi fachowcami - najlepiej kilkoma, żeby sprawdzić, czy to co mówią, się pokrywa. Możemy poprosić kilku instalatorów z Twojej okolicy, by skontaktowali się z Tobą. Nic za to nie zapłacisz! Wystarczy, że wypełnisz poniższy formularz.